Zergatik uste dugu
antzinako garaietako gizarteak
xamurragoak zirela?

Liburuetara jo du Esteban esploradoreak berriro galdera honi erantzuteko...

        Arte paleolitikoaren eta neolitikoaren berrikuspenak Naturaren emankortasuna gurtzen duten ehunka estatua paleolitiko erakusten dizkigu, emakume ugalkorren irudiaren bidez irudikatua. Venus paleolitikoek izaera numinosoa zuten, eta ez dago gizonezkoen irudiak irudikatzen dituen arte horren aztarna paleolitikorik.

        Brontze Aroan, hasierako gizonezko ehiztariaren mitoa aldatu egin zen, gerlariaren mitoa bihurtu arte. Orain dela 4.000 urte inguru, tribu gerlari nomaden etengabeko inbasioekin, jainkosak bere toki nagusia galtzen du gizarteen erritu erlijiosoetan, toki hau, jainko gerlari-ehiztariak hartuz. Lehen aldia da, 25.000 urte inguruko historian, tribuen bizitza baketsua modu bortitzean eteten dena.

        Indoeuropar herri gerrazaleek burututako kolonizazioek, herri neolitikoen bizimodua eraldatu zuten. Indarrez iritsi ziren, etika gerrazale bat ezarriz. Europako historiaurrearen ibilbidea aldatu zuten, kultura estratifikatua, artzaintza, nomada eta gerrara bideratua inposatu baitzuten, ordura arte zegoen nekazaritza sedentario, berdintasunezko eta baketsuaren gainetik.

        Garai honetan, ohikoak ziren aztarna arkeologikoekin batera, aizkorak, sastakaiak eta beste gerra tresna batzuk aurkitzen hasi ziren. Ordura arte ez da frogarik aurkitu herriak elkarren artean borrokatzen ari zirenik.

Jainkosaren mitoa

Anne Baring eta Jules Cashford